رفلاکس معده و همه چیز در مورد آن

رفلاکس معده یا برگشت معده به معنای عقب برگشتن محتوای معده به مری است. معده یک عضو عمده در سیستم گوارشی است که غذا را پذیرش و هضم می ‌کند. در شرایط طبیعی، معده از طریق یک سلسله مراتبی از عضلات و سفتی ‌ها (اسفینکترها) جلوگیری می‌ کند که محتوای خود را به مری بازگرداند. در برخی افراد، این مکانیسم‌ ها به درستی کار نمی‌ کنند و محتویات معده به صورت عقب برگشتی وارد مری می‌ شوند. این وضعیت به عنوان رفلاکس معده شناخته می‌ شود. در ادامه با مجله اسلیو دکتر همراه باشید تا بیش تر با مقوله رفلاکس معده آشنا شوید.

 انواع رفلاکس معده

• رفلاکس بدون علائم (بی‌ علامت): در این حالت، رفلاکس معده بدون ایجاد علائم و نشانه‌ ها ی خاصی رخ می‌ دهد. این شرایط معمولاً توسط فعالیت ‌های روزمره و عادات تغذیه ایجاد می‌ شوند و معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارند.
• رفلاکس با علائم (علامت‌ دار): در این حالت، رفلاکس معده با علائم متنوعی همراه است که می‌ تواند شامل سوزش معده، درد یا ترشحات اسیدی در قفسه سینه، سوزش و درد در ناحیه معده و مری، سوء هاضمه، سفتی در ناحیه معده و مری، عطسه مکرر، تبعات صدا و صداهای غیرمعمول در گلو، تبعات تنفسی و… می‌ باشد. در این حالت، به علت ایجاد عوارض و ناراحتی، نیاز به درمان و مراقبت پزشکی می ‌تواند وجود داشته باشد. در صورت تجربه هرگونه علائم و نشانه‌ های مرتبط با رفلاکس، مراجعه به پزشک متخصص گوارش درست است. پزشک شما بر اساس علائم، سابقه پزشکی و نتایج آزمایش‌ های تخصصی، تشخیص رفلاکس را قرار خواهد داد و درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.

👈بیش تر بخوانید: آیا با عارضه سندروم دامپینگ آشنایی دارید؟

علائم تدریجی رفلاکس معده کدامند؟

• سوزش معده: احساس سوزش، تحریک و سوزش در ناحیه معده و قفسه سینه.
• درد در ناحیه معده و مری: درد و ناراحتی در ناحیه معده و مری که ممکن است به صورت تیز یا خفیف باشد و با تغییرات در حرکات بدنی تشدید شود.
• سوزش و درد در قفسه سینه: سوزش و درد در ناحیه قفسه سینه که می‌ تواند به صورت شبیه به درد قلبی تجربه شود.
• سوء هاضمه: علائمی مانند احساس سنگینی و پر شدن زودرس شکم، احساس تهوع، استفراغ و احساس سیری زودرس پس از وعده‌های غذایی.
• سفتی در ناحیه معده و مری: احساس سفتی و احساس فشار در ناحیه معده و مری.
• عطسه مکرر: عطسه مکرر و بی‌ دلیل بدون علت آلرژیک.
• تبعات صدا و صداهای غیرمعمول در گلو: تغییر در صدا، خشکی و خارش در گلو، صدای خش‌ خش و صداهای غیرمعمول در زمان بلعیدن و صحبت کردن.
• تبعات تنفسی: سرفه مزمن، خس خس صداهای تنفسی، سختی در تنفس و احساس تنگی نفس. به هر حال، این علائم می‌ توانند به دلیل‌ های دیگری نیز رخ دهند، بنابراین در صورت تجربه هرگونه علائم فوق، مراجعه به پزشک متخصص گوارش مناسب است تا تشخیص صحیح و درمان مناسب انجام شود.

آیا برای درمان رفلاکس روشی وجود دارد؟

بله، برای درمان علائم رفلاکس معده از جمله سوزش معده، درد در ناحیه معده و مری، و سوء هاضمه، روش ‌های مختلفی وجود دارد. در ادامه برخی از روش‌ های درمانی معمول برای رفلاکس معده را بررسی خواهیم کرد.

👈بیش تر بخوانید: بهترین متخصص لاغری در ایران باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

روش های درمان رفلاکس کدامند؟

• تغییرات در رفتار و عادات تغذیه: برخی از تغییرات در رفتار و عادات تغذیه می ‌تواند به کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. شامل مواردی مانند مصرف غذاهای کم چرب و سبک، اجتناب از مصرف غذاهای تند و چرب، کنترل اندازه و تعداد وعده‌ های غذایی، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات، اجتناب از خوردن غذاها و مایعات قبل از خواب، و استفاده از روش ‌های غذاخوردن به صورت آهسته و مضمون می‌ شود.
• داروها: در مواردی که تغییرات در رفتار و عادات تغذیه به تنهایی کافی نباشد، ممکن است پزشک داروها یی را تجویز کند. برخی از داروها شامل داروهای ضد اسید معده مانند آنتاگونیست‌ های گیرنده H2 (مهارکننده‌ های پمپ و داروهای مسکن علائم (مانند آنتاسیدها) می‌ شود.
• تغییرات در سبک زندگی: برخی تغییرات در سبک زندگی نیز می‌ تواند موثر باشد. این شامل کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن، کاهش استرس و ناراحتی روحی، تمرینات و ورزش منظم و مناسب، و اجتناب از خم شدن و خوابیدن بلافاصله پس از وعده‌ های غذایی می‌ شود.
• درمان جراحی: در موارد شدید و مقاوم به درمان، پزشک ممکن است به درمان جراحی را انتخاب کند. این شامل جراحی تنگ کردن اسفینکتر مری، تقویت اسفینکتر مری، و یا تقویت قسمت بالایی معده می‌ شود. مهم است که هرگاه با  این علائم مواجه شوید، با پزشک متخصص گوارش خود مشورت کنید تا تشخیص صحیح را قرار دهید و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.

آیا رفلاکس می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد؟

رفلاکس در صورت عدم کنترل و درمان مناسب، می‌ تواند به عوارض جدی و پیشرفته منجر شود.

عوارض رفلاکس معده کدامند؟

• التهاب مری (اسوفاژیت): رفلاکس مکرر محتویات معده به مری منجر به التهاب در این منطقه می‌ شود که ممکن است با علائمی مانند سوزش، تهوع، تبعات صدا، سرفه مزمن و تنگی نفس همراه باشد.
• زخم معده و دوازده‌ پوستی: رفلاکس می ‌تواند باعث تحریک و آسیب به دیواره معده و دوازده‌ پوستی شود که در نتیجه می ‌تواند زخم‌ های معده‌ ای (اولسر) و دوازده‌ پوستی (دوازده‌ پوستیت) ایجاد کند. این عوارض می‌ توانند با درد شکم، خونریزی گوارشی، تهوع و استفراغ همراه باشند.
• بارتز از معده: رفلاکس مکرر و قوی محتویات معده به مری می ‌تواند باعث تضعیف عضلات مری و ایجاد بارتز (بزرگ شدن و بیرون آمدن) از معده شود. این عوارض ممکن است با درد قفسه سینه، سفتی در ناحیه معده و مری و خس خس صداهای تنفسی همراه باشند.
• تغییرات در برجستگی دندان‌ ها: رفلاکس معده مکرر می‌ تواند باعث تغییرات در برجستگی و آسیب به دندان ها شود. اسید معده می‌ تواند موجب ضعیف شدن لایه مینایی دندان‌ ها شده و باعث حساسیت به سرما و گرما، سفید شدن و آسیب به لثه‌ ها شود.
• تبعات تنفسی: رفلاکس می ‌تواند باعث تحریک و آسیب به مجاری تنفسی شود. این می‌ تواند منجر به سرفه مزمن، خس خس صداهای تنفسی، تنگی نفس و التهاب ریه‌ ها شود.
• تبعات روانی: رفلاکس مزمن و علائم مرتبط می‌ توانند تأثیرات نامطلوبی بر روی سلامت روانی داشته باشند. افراد ممکن است اضطراب، استرس، افسردگی و اختلالات خواب را تجربه کنند.

👈بیش تر بخوانید: پرخوری عصبی چگونه به سلامتی شما آسیب میزند؟

سخن آخر

 مهم است که در صورت تجربه هرگونه علائم رفلاکس و شدت بالا یا عدم بهبود با تغییرات در سبک زندگی، به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا تشخیص صحیح را بررسی کند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. او می ‌تواند شما را به روش‌ های درمانی متناسب با عوارض خاص شما هدایت کند.